null

Kerstbomenrecht: de kerstboom in juridisch perspectief

Het is weer die tijd van het jaar. “Last Christmas”, ” All I want for Christmas is you” en “Do they Know it’s Christmas” decoreren de decembermaand. Met kerst in aantocht worden inmiddels overal kerstbomen opgetuigd. Velen associëren dat met saamhorigheid, licht in de donkere dagen en gezelligheid. Maar kloppen deze associaties eigenlijk wel? Ik ging op onderzoek uit en ontdekte een nieuw rechtsgebied: het kerstbomenrecht…

Kerstbomenrecht

Wat een rechtsgebied omvat, is een discutabele zaak. Echter, wie op 6 december 2021 “kerstboom” intypt op rechtspraak.nl krijgt 228 resultaten, wat voldoende is voor nader onderzoek. De vonnissen illustreren het bestaan van een rechtsgebied waarin kerstbomen centraal staan: het kerstbomenrecht. Zoals het de kerstgedachte betaamt is het kerstbomenrecht erg “inclusief.” Andere rechtsgebieden als het Bestuurs-, straf- en (internationaal) burgerlijk recht zijn allemaal onderdeel van het kerstbomenrecht. Voor wie dit niet gelooft, bijgaand een bloemlezing:

Een kerstbomenruzie - Gerechtshof ’s-Hertogenbosch

Het burgerlijk kerstbomenrecht komt onder andere tot uiting in een arrest van het Hof Den Bosch. Het arrest volgt op een ruzie die in 2015 ontstaat over de verkoop van 10 meter hoge kerstbomen uit België. De kerstbomen zijn door de koper aangekocht voor plaatsing op diverse stadspleinen. Nadat de bomen zijn neergezet regent het klachten. De bomen voldoen niet aan de verwachting van de lokale bevolking en een rondje Google leert dat men het in Deventer zelfs heeft over 'de lelijkste kerstboom sinds jaren'. De opvolgende ruzie tussen verkoper en koper duurt jaren. Het arrest van 13 augustus 2019 illustreert dat de zaak destijds, vier jaar na dato, nog steeds niet definitief opgelost was.

Kerstboom vervoeren per scooter - Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden

Ook het strafrecht staan kerstbomen centraal. In de middag van 23 december 2016 rijdt iemand in Alphen aan de Rijn met zijn scooter op de Oranje Nassausingel. Op de treeplank van de scooter heeft hij een kerstboom(pje) staan. Hij wordt aangehouden en op de bon geslingerd voor € 160. Daarvoor zijn twee redenen: de scooter zou niet meer goed te besturen zijn en de kerstboom zou het zicht van de bestuurder blokkeren. In juridische bewoording komt dit neer op een overtreding van artikel 5.18.3. van de Regeling voertuigen ('De bestuurder mag bij het besturen van het voertuig niet door passagiers, lading of op andere wijze worden gehinderd.') De bestuurder legt z’n zaak voor aan de rechtbank en het gerechtshof. Helaas verandert dat de uitkomst niet, de rechters beslissen dat er sprake was van een gevaarlijke situatie en dat de boete terecht was (lees de uitspraak hier).

De kerstbomen zonder vergunning – Rechtbank Gelderland

Dat ook het bestuursrecht onder het kerstbomenrecht valt, bewees de rechtbank Gelderland eerder dit jaar. De gemeente Epe oordeelt in 2019 dat voor het planten van kerstbomen op zo’n 3 hectare grond een aanlegvergunning nodig is. Omdat zo’n vergunning ontbreekt legt de gemeente een last onder dwangsom op, uiterlijk 23 januari 2020 moeten de kerstbomen verwijderd zijn anders kost het € 1.500 per vier weken. De kerstbomen teler laat het er niet bij zitten en neemt juridische stappen. Dat leidt ertoe dat de rechtbank begin augustus 2021 beslist dat het besluit van de gemeente vernietigd moet worden, een procedure over het verkrijgen van een vergunning loopt dan nog. 

Conclusie

Bovenstaande vonnissen illustreren dat kerstbomen een juridisch wespennest kunnen zijn. Diepgravender onderzoek naar het kerstbomenrecht is dus gepast. Een informeel gezelschap genaamd ‘Picea Abies’ bestaat inmiddels, waarbinnen overigens discussie bestaat of het belastingrecht ook het kerstbomenrecht valt. De motivering dat er fiscale kerstbomen bestaan overtuigt (nog) niet. In elk geval sluit ik dit blog graag af met het motto van het gezelschap: “wij wensen u een fijne kerst!”