Beëindigen zorgovereenkomst bij grensoverschrijdend gedrag
Uit de bevindingen van de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden, die het CBS en TNO deze maand publiceerden, volgt dat met name werknemers in de zorgsector te maken hebben met grensoverschrijdend gedrag van cliënten. Het kan tot een verstoorde behandelrelatie leiden en voor een zorginstelling zelfs aanleiding zijn om de zorgovereenkomst met een cliënt te beëindigen.
Dit laatste kan alleen niet zomaar. De maatstaf voor beëindiging is streng en de zorgplicht van de zorginstelling groot. Voorkomen moet worden dat de gezondheid van een cliënt als gevolg daarvan in gevaar komt. Voordat een zorginstelling overgaat tot beëindiging van de zorgovereenkomst moet daarom een aantal voorwaarden in acht worden genomen.
In dit blog, die onderdeel zal zijn van een tweeluik, zetten wij deze voorwaarden voor u op een rij.
Gewichtige redenen voor beëindiging zorgovereenkomst
Voor beëindiging van een behandelovereenkomst moet sprake zijn van gewichtige redenen. Of daar sprake van is, hangt af van de concrete feiten en omstandigheden van het geval. De KNMG heeft aan de hand van wetgeving en jurisprudentie in de richtlijn 'Niet aangaan of beëindigen behandelingsovereenkomst’ (KNMG-richtlijn) in kaart gebracht wanneer sprake kan zijn van gewichtige redenen:
- De cliënt leeft structureel essentiële behandelvoorwaarden of regels van de zorginstelling niet na;
- De behandelrelatie wordt dusdanig bemoeilijkt door naasten van de cliënt waardoor instandhouding van de behandelrelatie niet meer kan worden verlangd van de zorginstelling;
- De aard of omvang van de hulpvraag gaat de expertise en/of mogelijkheden van de zorginstelling te buiten;
- De zorginstelling kan om organisatorische of budgettaire overwegingen geen verantwoorde zorg meer garanderen.
Naleven van zorgvuldigheidseisen door zorginstelling
Daarnaast moet door de zorginstelling ook een aantal cumulatieve zorgvuldigheidseisen in acht worden genomen voordat zij overgaat tot beëindiging. Ook deze voorwaarden zijn terug te vinden in de KNMG-richtlijn.
Waarschuwen en herstel relatie
Indien aanleiding bestaat de zorgovereenkomst te beëindigen, moet de cliënt daar eerst herhaaldelijk voor zijn gewaarschuwd. Ook moet door de zorginstelling worden onderzocht of herstel van de relatie mogelijk is. Daarbij is het van belang dat alles goed gedocumenteerd wordt in een dossier. Dit geldt zowel voor waarschuwingen als afspraken die daaruit mogelijk voortvloeien.
Communicatie
Als de zorginstelling besluit de behandelrelatie te beëindigen, is het van belang dat de cliënt hierover tijdig wordt geïnformeerd. Dit gebeurt doorgaans in een gesprek, waarna het vervolgens nog schriftelijk aan de cliënt wordt bevestigd.
Redelijke opzegtermijn
Voorts wordt van de zorginstelling verlangd dat zij een redelijke opzegtermijn hanteert. Dit is wellicht de belangrijkste, maar tevens de zorgvuldigheidseis waar zorginstellingen de meeste problemen mee ervaren. Want wat wordt onder een redelijke opzegtermijn verstaan? Ook dit hangt af van de concrete feiten en omstandigheden van het geval. Daarbij kunnen de volgende factoren richting geven:
- De mate van afhankelijkheid van de cliënt van de zorg;
- De aard en duur van de zorgovereenkomst;
- De aard van de zorginstelling en de duur van het verblijf;
- De termijn die nodig is om een goed alternatief te kunnen vinden.
Medewerking zorginstelling bij vinden passend alternatief
Daarnaast verleent de zorginstelling, voor zover dat mogelijk is, medewerking bij het vinden van een passende vervolgplek door bijvoorbeeld contact op te nemen met andere zorginstellingen, de zorgverzekeraar, het zorgkantoor of de gemeente. De continuïteit van de hulpverlening is erg belangrijk en uitgangspunt is veelal ook dat de zorginstelling zorg zal moeten blijven verlenen aan de cliënt totdat er een passend alternatief is gevonden.
Medewerking aan voortzetting zorg
Ook zal de zorginstelling alle medewerking aan de cliënt moeten verlenen om voortzetting van de zorg zo goed mogelijk te laten verlopen. Deze medewerking kan bestaan uit het verstrekken van medische informatie op eerste verzoek of het toestaan van medisch onderzoek dat nodig is voor de overplaatsing.
Beëindiging van de huurovereenkomst
Het komt geregeld voor dat een zorginstelling tevens verhuurder is van de cliënt. Indien de behandelrelatie wordt beëindigd, betekent dit doorgaans ook beëindiging van de huurovereenkomst, mits alles goed is vastgelegd door de zorginstelling. In een eerder blog schreven wij al over aandachtspunten die in een dergelijk geval voor de verhurende zorginstelling gelden.
Rechtvaardigen van het beëindigen van de zorgovereenkomst
Indien de zorgaanbieder kan aantonen dat zowel sprake is van gewichtige redenen en de zorgvuldigheidseisen in acht zijn genomen, kan beëindiging van de zorgovereenkomst worden gerechtvaardigd. Een goede dossieropbouw is daarbij van essentieel belang.
Het blijft echter lastig voor zorginstellingen om tot beëindiging van de behandelrelatie over te gaan. Met name omdat de toetsingsmaatstaf erg strikt is en de gevolgen van beëindiging groot kunnen zijn. Dit blijkt bijvoorbeeld uit de vragen die wij geregeld van zorginstellingen krijgen over het beëindigen van de zorg- en/of huurovereenkomst.
Reden waarom wij op 9 juni 2022 van 8:00 tot 9:30 uur een ontbijtbijeenkomst verzorgen. Tijdens deze ontbijtbijeenkomst bespreken wij aan de hand van een casus de mogelijkheden om een zorg- en/of huurovereenkomst te beëindigen wegens grensoverschrijdend gedrag. Aanmelden kan via onderstaande knop.
Meer weten over het beëindigen van een zorgovereenkomst? Neem contact op met Alexandra van den Eijnden, Dagmar van der Wal of Daniëlle de Vos.