Coronavirus en de scheepvaart
De meeste mensen zullen niet direct de vraag stellen wat de invloed is van het Wuhan coronavirus op scheepvaart. Maar door het feit dat luchtvaartmaatschappijen alle vluchten schrappen van en naar China, komt de relatie met vervoer wel dichterbij. Dat gaat in eerste instantie om personenvervoer. Maar ook op het vervoer van goederen kan de uitbraak van het virus grote invloed hebben. Het vervoer van goederen vindt namelijk ook plaats door mensen. Wanneer schepen Chinese havens aandoen, of havens van andere landen waar het virus inmiddels is gearriveerd, kan de bemanning blootgesteld worden aan besmetting. Hoe hiermee om te gaan?
Voorzorgsmaatregelen
Vooralsnog gaat het alleen om voorzorgsmaatregelen: zo heeft de WHO de uitbraak als internationale noodsituatie uitgeroepen en hebben (internationale) organisaties en staten richtlijnen uitgegeven, en ook vakorganisaties zoals de ITF (International Transport Workers Federation) hebben adviezen uitgegeven welke maatregelen aan boord van schepen moeten worden genomen. Maar als de uitbraak grotere vormen aanneemt, en daarmee de kans op besmetting, kunnen de gevolgen erger worden. Havens zouden gesloten kunnen worden, quarantaines of andere beperkingen kunnen worden opgelegd waardoor de scheepvaart wordt belemmerd of zelfs deels tot stilstand komt.
Ook zonder zulke (overheids-)maatregelen kan verhoogd besmettingsgevaar voor bemanning er toe leiden dat een reder niet op bepaalde havens wil varen: de reder dient immers het belang van de bemanning in het oog te houden. De discussie kan dan worden in hoeverre dat gerechtvaardigd is; of niet met bepaalde maatregelen de haven toch aangedaan zou kunnen of moeten worden. Ook kan het ertoe leiden dat schepen die bevracht worden (hetgeen veelvuldig gebeurt) off hire worden verklaard; een grond daarvoor is dat het schip (de reder) niet kan doen wat is overeengekomen (wanneer het schip door de bevrachter off hire wordt verklaard, behoeft geen vracht meer te worden betaald). Daar staat tegenover dat de reder kan stellen dat de bevrachter het schip naar een onveilige haven (unsafe port) heeft gestuurd, hetgeen dan weer voor risico van de bevrachter komt.
Besmetting
Indien er sprake is van besmetting aan boord, zal het schip mogelijk moeten uitwijken of zullen er quarantainemaatregelen voor het schip kunnen gelden. Wederom kan dat een reden zijn het schip off hire te verklaren, en wederom kan dan de hiervoor genoemde discussie ontstaan.
Veel zal afhangen van de omstandigheden van het geval, waarbij ook de vraag van overmacht voor de ene of de andere partij een rol kan spelen. Maar zeker is dat, wanneer de uitbraak grotere vormen gaat aannemen, ook het zeetransport de gevolgen gaat voelen, en discussies zullen ontstaan wie de gevolgen en de kosten daarvan moet dragen.