Overtreding van de zwavelrichtlijn: wat dan?
Vanaf 1 januari a.s. mag hoogzwavelige brandstof (HSFO) niet meer verbruikt worden, en vanaf 1 maart 2020 mag er geen HSFO meer aan boord van een zeeschip aanwezig zijn, dit alles tenzij het schip met scrubbers is uitgerust. Wat gebeurt er wanneer een schip zich hier niet aan houdt?
Richtlijnen
De regelgeving betreffende het zwavelgehalte is supranationaal; respectievelijk van de IMO (Marpol Annex VI, Reg 14) en de EU (Richtlijn 2005/33/EG), maar de handhaving is nationaal. In ieder verdragsland gelden dus eigen regels.
De IMO heeft een aantal richtlijnen uitgevaardigd: zo zijn er Resolution MEPC.320(74), 2019 Guidelines for consistent implementation of the 0.50% Sulphur limit under MARPOL Annex VI en de (MEPC.1/Circ.881) Guidance for port state control (PSC) on contingency measures for addressing non-compliant fuel van het Marine Environment Protection Committee (MEPC). In deze richtlijnen is respectievelijk (MEPC.320(74) neergelegd dat the port State should conduct initial inspections based on documents and other possible materials, including remote sensing and portable devices en if a non-compliance is established […] the port State may prevent the ship from sailing until the ship takes any suitable measures to achieve compliance which may include de-bunkering all non-compliant fuel oil en (MEPC.1/Circ.881), dat operationele handelingen moeten worden verricht zoals neergelegd in het Ship implementation plan, en/of overgeslagen kan worden in een ander schip om als lading te worden vervoerd en/of andere maatregelen in overleg met PSC kunnen worden genomen.
Maatregelen
Maar dit zijn slechts niet-bindende richtlijnen, en zal er sprake zijn van een lappendeken wat betreft maatregelen en straffen, gebaseerd op het recht van het desbetreffende land. De maatregelen van ILENT in het verleden hebben natuurlijk een zekere notoriëteit, maar gelet op de bewoordingen van voormelde richtlijnen kan ILENT niet beweren dat er sprake is van “afval” wanneer het zwavelgehalte te hoog is. Wel kan debunkering geëist worden en kunnen straffen opgelegd worden.
Voor wat betreft strafmaatregelen is in Nederland de Europese zwavelrichtlijn geïmplementeerd in de Wet Voorkoming Verontreiniging door Schepen, en staan de sancties op overtreding in de Wet Economische Delicten. In geval van opzet is sprake van en misdrijf waarop een gevangenisstraf van maximaal 2 jaar en geldboete van maximaal EUR800.000 staat; bij geen opzet is sprake van een overtreding waarop hechtenis van maximaal 6 maanden en geldboetes van maximaal EUR20.000 staan.
Tijdens een seminar in Rotterdam (Aracon, 17/18 oktober 2019) werd een lijst getoond met te verwachten maatregelen per land, deels gebaseerd op straffen voor overtreding van de thans geldende limieten waaruit de volgende cijfers blijken: in China boetes van tussen de RMB10.000 en RMB100.000; in de VS boetes in geval van opzet tot USD500,000; indien daarbij papieren zijn vervalst kan gevangenisstraf van vele jaren worden opgelegd; in Hong Kong boetes tot S$200.000 en gevangenisstraf van maximaal 3 jaar; in Noorwegen boetes van NOK700.000; in Denemarken boetes tussen de DKK30.000 en DKK375.000; en in Zuid Afrika boetes van R500.000 of gevangenisstraf tot maximaal 5 jaar.
Nu kan het natuurlijk zijn (en is zelfs waarschijnlijk) dat op enig moment in een haven geen geschikte brandstof voorradig is en dus brandstof met een hoger zwavelgehalte ingenomen moet worden. Dat behoeft dan niet noodzakelijkerwijs tot strafmaatregelen te leiden: op grond van MEPC.320(74) kan de reder aan de PSC in zo’n geval een verklaring van niet-beschikbaarheid afgeven (Fuel Oil Non Avaiability Report, FONAR), maar het is dan aan de PSC om al dan niet toestemming te geven om die brandstof te gebruiken.
Een ding dat zeker is, is dat, zeker kort na 1 januari 2020, controles zullen volgen: bij binnenkomst, tijdens of na bunkering of zelfs tijdens het varen: in Denemarken werkt men al met “sniffers”, drones die de uitstoot meten. En een ander ding dat zeker is, is dat de mogelijke sancties op overtreding niet mals zijn.