Overzicht voorstellen voor nieuwe cao bouw & infra
De onderhandelingen voor de cao Bouw & Infra 2021 zijn onlangs gestart. Dit betekent dat de nabije toekomst van de arbeidsvoorwaarden van een groot deel van de medewerkers in de bouw op dit moment in de polder wordt bepaald. Door onder andere de coronacrisis, de overspannen huizenmarkt en regels omtrent stikstof en PFAS zijn de onderhandelingen dit jaar nog interessanter dan voorheen.
Een eerste analyse voorstellen
Uit de inzet van de cao-partijen blijkt dat de werknemersverenigingen veel wijzigingen willen doorvoeren, terwijl door de werkgeversverenigingen slechts een aantal voorstellen is ingediend.
Een van de meest opvallende voorstellen vanuit werkgeverszijde is het op korte termijn wijzigen van het van 1978 daterend functie- en loongebouw. Daarnaast wensen zij de cao-bepalingen ten aanzien van de ketenregeling en de regels omtrent doorwerken na de AOW-leeftijd gelijk te stellen met de wettelijke regels op dat gebied. De werkgevers stellen tevens voor om de financiële impulsen bij ziekte te wijzigen.
Werknemers lijken met name belang te hechten aan loonsverhogingen, veilig en gezond werken, scholing, duurzame inzetbaarheid en een gelijk speelveld voor flexkrachten.
De werknemersverenigingen verlangen ook verbetering van de arbeidsvoorwaarden van de UTA-werknemers. Het gaat onder andere om het invoeren van de inmiddels voor de bouwplaatsmedewerkers geïmplementeerde zwaarwerkregeling en het treffen van passende regelingen voor reistijd en overwerk.
Alle voorstellen in het kort
Benieuwd naar alle voorstellen? Hieronder leest u in het kort de eerste voorstellen van (1) de werknemersverenigingen en (2) de werkgeversverenigingen
1. VOORSTELLEN WERKNEMERSVERENIGINGEN
Bij de onderhandelingen betrokken werknemersverenigingen:
- FNV
- CNV Vakmensen
De voorstellen van FNV en CNV Vakmensen wijken deels van elkaar af. Vandaar dat is weergegeven van welke werknemersvereniging de voorstellen afkomstig zijn.
Looptijd cao
Kies voor een looptijd van de cao van één jaar: van 1 januari 2021 tot en met 31 december (FNV en CNV).
Salaris en vergoedingen
Het loon en de vergoedingen dienen in 2021 volgens de FNV met 5% te stijgen. CNV stelt een stijging van 4% voor, waarnaast 1% aan duurzame inzetbaarheid wordt besteed.
Reisuren
Betaal de reisuren op basis van het op de werknemer van toepassing zijnde uurloon (FNV en CNV).
Thuiswerkvergoeding
Een thuiswerkende werknemer heeft recht op EUR 50,00 per maand of naar rato bij deeltijdarbeid. De werkplekvoorziening wordt door de werkgever vergoed (FNV).
Maak bij thuiswerken afspraken op maat, waaronder over de werkplekvoorziening en een thuiswerkvergoeding (CNV).
Wachtdagen bij ziekte
De werkgever dient het salaris bij ziekte al vanaf de eerste ziektedag door te betalen (CNV).
Indexering uitkering zwaarwerkregeling
Indexeer de hoogte van de Zwaarwerkregelinguitkering vanaf 1 januari 2021 conform de wettelijke tijdelijke drempelvrijstelling voor een regeling vervroegd uittreden (RVU). Deze vrijstelling is verhoogd van EUR 1.767,00 naar EUR 1.847,00 (CNV).
Financieel advies bij keuze eerder stoppen met werken
Laat cao-partijen inventariseren welke mogelijkheden er bestaan om medewerkers financieel te adviseren bij het maken van keuzes als zij eerder willen stoppen met werken (FNV).
Mantelzorg
Creëer nadere randvoorwaarden die bijdragen aan afspraken over noodzakelijke en gewenste mantelzorg (CNV).
Opleiding en scholing
Betaal ook loon over de schooldag van jongeren die vier dagen werken en één dag naar school gaan (FNV en CNV).
Stimuleer daarnaast instroom in de sector, zoals door een diplomabonus of het vergoeden van leermiddelen. Zorg ook voor opleiding van een minimum aantal leerlingen bij tijden van economische krimp en verbeter de arbeidsmarktpositie van oudere werknemers door een subsidie van EUR 5.500,00 te verstrekken bij het in vaste dienst nemen van werknemers vanaf 55 jaar (CNV).
Maak afspraken die leiden tot groeitoename van (bij)scholing binnen bedrijven, zoals het opstellen van scholingsplannen en het gebruik van een individueel keuzebudget (CNV).
Arbeidsmarkt en loopbaan
Houd een beperkte vorm van (2e lijns) loopbaan- en scholingsadvies kosteloos toegankelijk als opvolging van de DIA gesprekken of op verzoek van werkgevers of werknemers (CNV).
Technologische ontwikkelingen
Toenemende technologische ontwikkelingen leiden tot veranderingen in de organisatie en het werk. Monitor deze ontwikkelingen en koppel het ook aan het verbeteren van het vakmanschap van werknemers. Leg daarnaast de aanpak, het doel en de werkwijze van het monitoren van deze innovaties vast in een innovatieconvenant (FNV).
Medezeggenschap en lidmaatschap vakorganisaties
Laat medezeggenschapsorganen van de in de bouwcombinatie betrokken bedrijven in de cao een rol vervullen (FNV).
Bevorder het lidmaatschap van vakorganisaties van werknemers die actief zijn binnen de medezeggenschap, onder meer door hen op kosten van de werkgever lid te laten worden (CNV).
Arbeidsomstandigheden en veiligheid
- Werken in de hitte
Maak nadere afspraken over werken in de hitte ter voorkoming van hittestress (FNV en CNV). - Definieer buitengewone natuurlijke omstandigheden
Voor de Regeling Onwerkbaar Weer is het noodzakelijk om te definiëren in welke buitengewone natuurlijke omstandigheden niet kan worden gewerkt (FNV). - PAGO/DIA
Bevorder deelname aan de PAGO (periodiek arbeidsgezondheidskundig onderzoek) en DIA (duurzame inzetbaarheidsanalyse). Laat dit tijdens werktijd en op kosten van werkgever plaatsvinden (FNV en CNV). Volgens FNV dienen ook de subsidiemogelijkheden voor DIA-adviezen te worden voortgezet en moet de werkgever zorgen voor een duurzaam inzetbaarheidsbeleid. - Arbeidsgezondheidskundig onderzoek bij werken met gevaarlijke stoffen
Werknemers die werken met gevaarlijke stoffen (zoals PUR) moeten vanwege het eventuele risico op gezondheidsschade periodiek een arbeidsgezondheidskundig onderzoek kunnen laten uitvoeren (FNV). - Bouwplaats ID
Herbevestig de doelen van een Bouwplaats ID en voer die ook daadwerkelijk in (FNV). - Vergoeding eigen risico bij bedrijfsongeval
De werkgever dient eventuele kosten van de werknemer in het kader van eigen risico door de werkgever aan de werknemer te vergoeden (CNV).
UTA-werknemers
FNV en CNV stellen voor UTA-werknemers het volgende voor:
- Eerder stoppen met werken
Stel de in 2020 voor bouwplaatsmedewerkers geïmplementeerde regeling Zwaar Werk (zie cao BTER Bouw & Infra 2021 – 2025) ook in voor UTA-werknemers. - Reistijd
Betaal ook de reisuren van op de bouwplaats werkzame UTA-werknemers conform het overeengekomen uurloon. - Overuren
Kom tot een passende regeling in het kader van overwerk, hetgeen volgens FNV neerkomt op het uitbetalen van overuren. - Arbeidstijd en reistijd
Begrens de arbeidstijd en reistijd – net als bij bouwplaatsmedewerkers – op 12 uur per dag.
FNV wil daarnaast de volgende aanpassingen voor UTA-werknemers: - Een vierdaagse werkweek
Onder meer door inzet van het duurzame inzetbaarheidsbudget en roostervrije dagen bij een fulltime dienstverband. - Recht op thuiswerken
De werkgever mag alleen een thuiswerkverzoek afwijzen bij zwaarwegende bedrijfsbelangen. - Het recht om niet gestoord te worden
Behoudens bereikbaarheidsdiensten, mogen UTA-werknemers in de vrije tijd niet gestoord worden. - Beperk werkdruk
Cao-partijen doen een vervolgonderzoek naar het beperken van de werkdruk waarmee UTA-werknemers worden geconfronteerd, waarna de resultaten worden uitgewerkt. Daarbij stelt CNV voor dit onderzoek ook te laten doen naar een werkdruk voorziening voor bouwplaatsmedewerkers. - Gelijktrekken werkgeversbijdragen pensioenpremie
De werkgeversbijdrage pensioenopbouw voor UTA-werknemers wordt verhoogd naar de werkgeversbijdrage pensioenopbouw voor bouwplaatsmedewerkers. Het verschil is momenteel 0,8798%. - Gelijktrekken regeling extra vakantiedag
UTA-werknemers dienen net als bouwplaatsmedewerkers één extra vakantiedag te krijgen in ieder jaar waarin vijf werkdagen tussen Kerstmis en Nieuwjaar vallen.
Kraanmachinisten
Voorkom dat onervaren machinisten worden ingezet bij hijswerkzaamheden. Het TCVT-bewijs voor kraanmachinisten moet een tijdelijk bewijs zijn dat na een zekere periode van begeleiding ingewisseld kan worden voor een definitief certificaat (FNV).
Uitzendkrachten
- Recht op DI-budget
De uitzendkrachten dienen op basis van de cao recht te krijgen op het DI-budget (FNV en CNV). - Een arbeidsovereenkomst na één jaar bij structureel werk
Uitzendkrachten die structureel werk uitvoeren krijgen na één jaar een arbeidsovereenkomst aangeboden van de werkgever met arbeidsvoorwaarden die overeenkomen met de arbeidsvoorwaarden van de eigen werknemers (FNV). - PAGO/DIA
Laat uitzendwerknemers in aanmerking komen voor de PAGO/DIA van de bouw- en infrasector (CNV). - Recht op kilometervergoeding en bestuurderstoeslag
Betaal ook aan uitzendwerknemers een kilometervergoeding van EUR 0,32 per kilometer en de bestuurderstoeslag als de uitzendkracht collega’s meeneemt (CNV). - Recht op zwaarwerkregeling
Uitzendkrachten moeten gebruik kunnen maken van de geldende zwaarwerkregeling (CNV).
ZZP’ers
Invoering van een minimumtarief voor bepaalde zzp’ers die werken met werknemers van de opdrachtgever (FNV).
Cao naleving
In de bedrijfstak moet een gelijk speelveld worden gecreëerd en de werkingssfeer en cao moeten beter worden nageleefd. Verricht in dat kader meer onderzoek naar de naleving van de cao (FNV).
1. VOORSTELLEN WERKGEVERSVERENIGINGEN
Bij de onderhandelingen betrokken werkgeversverenigingen:
- Bouwend Nederland
- Aannemersfederatie Nederland Bouw en Infra
- Woning Bouwers NL
- Vereniging van Waterbouwers
Looptijd cao
Leg de afspraken vast in een cao met een looptijd van minimaal twee jaar.
Beëindig het tijdspaarfonds
Er wordt onderzoek gedaan naar het tijdspaarfonds. Deze systematiek past niet meer in de huidige tijd. Daarnaast bedragen de uitvoeringskosten bijna 4 miljoen euro per jaar. Bij gebrek aan draagvlak moet het fonds worden beëindigd per 1 januari 2023.
Schaf de re-integratiebonus af
De bonus die werknemers tijdens het 2e ziektejaar ontvangen stimuleert niet om alles op alles te zetten om aan de slag te gaan. De re-integratiebonus dient daarom te worden afgeschaft.
Andere verdeling loondoorbetaling bij ziekte
De overgang van 100% salaris in het eerste ziektejaar naar 70% in het tweede ziektejaar is erg groot. Verdeel de loondoorbetaling bij ziekte dan ook als volgt:
- 0-26 weken: 100%
- 26-52 weken: 90%
- 52-78 weken: 80%
- 78-104 weken: 70%
Ketenregeling conform wet
Op basis van de huidige cao hebben werknemers vanaf het vierde contract of na 24 maanden een vast contract. Deze ketenregeling sluit niet aan op de wettelijke voorschriften (art. 7:668a BW) waaruit volgt dat werknemers pas vanaf 36 maanden vast in dienst zijn.
Vanwege economisch onduidelijke tijden moet de ketenregeling uit de cao worden aangepast naar de wettelijke ketenregeling.
Doorwerken na AOW
Laat de wettelijke voorschriften die zijn gecreëerd om doorwerken na de AOW-leeftijd aantrekkelijker te maken doorwerken in de cao.
Transparant functie- en loongebouw
De huidige systematiek voor het functie- en loongebouw dateert al van 1978 en sluit daarmee niet meer aan op de huidige tijd. De noodzaak wordt nu gevoeld om door te pakken met een nieuw en budgetneutraal functie- en loongebouw zodat hiermee per januari 2022 kan worden gewerkt.
Heeft nu nog vragen over de voorstellen van de nieuwe cao? Neem dan contact op met arbeidsrechtadvocaat Minke Holdtgrefe.