Afspraak is afspraak, alleen niet in tijden van corona?
Wat doe je als je in de reisbranche een ambitieuze deal sluit en na het sluiten van de deal geconfronteerd wordt met een Covid-19 crisis? De reisbranche verkeert nu in een diepe crisis en voortzetten van de deal kan het voortbestaan van de hele organisatie in gevaar brengen. Kun je terugkrabbelen en afzien van de deal?
Sunweb wil afzien van overnamecontract
De Voorzieningenrechter in Amsterdam heeft zich in december gebogen over de vraag of Sunweb (Sunscreen) verplicht kan worden om een eerder gedane toezegging om een aantal bedrijfsonderdelen van Corendon over te nemen na te komen.
De twee reisorganisaties zijn al anderhalf jaar bezig met een transactie waarbij Sunweb de branchegenoot over zou nemen. Eind oktober is door de mededingingsautoriteit ACM hiervoor toestemming gegeven. Een overnamecontract is getekend, en een prijs van 146 miljoen euro afgesproken. Gelijktijdig en onvoorzien breekt de pandemie uit. Nog geen drie weken later laat Sunweb weten af te willen zien van de overeengekomen aankoop van Corendon omdat niet op tijd zou zijn voldaan aan alle (opschortende) voorwaarden. Corendon is van mening dat wel degelijk is voldaan aan alle voorwaarden en is naar de kortgedingrechter gestapt om Sunweb te verplichten om mee te weken aan de overname. Afspraak is immers afspraak. Vermeldenswaardig is het gegeven dat partijen uitdrukkelijk zijn overeengekomen dat zij juist afzien van de mogelijkheid om de overeenkomst te ontbinden of om de rechter te vragen de overeenkomst aan te passen. Een niet ongebruikelijk beding waarmee partijen benadrukken dat zij elkaar willen kunnen houden aan de gemaakte afspraak.
Mag er worden afgezien van de overeengekomen afspraak?
Over de vraag of er een afspraak gold en of er voldaan is aan de opschortende voorwaarden, is de rechtbank duidelijk; de rechtbank komt tot de conclusie dat een overeenkomst is gesloten en voldoende aannemelijk is dat de bodemrechter tot het oordeel zal komen dat aan de opschortende voorwaarden (AOC Conditions) is voldaan. Afspraak is afspraak; nakomen dus, zou je zeggen.
Desalniettemin wijst de Rechtbank de vordering om na te komen voorlopig af. Een afweging van alle betrokken belangen leidt er volgens de rechtbank toe dat de vorderingen van Corendon in het kort geding niet worden toegewezen. Bijzonder is te noemen dat de Rechtbank daarbij de Covid-19 crisis als doorslaggevend argument noemt:
‘Beide partijen hebben verschillende feiten en omstandigheden aangevoerd (ontleend aan de SPA) waarom de Covid-19 crisis voor rekening en risico van de ander dient te komen. Ook valt niet uit te sluiten dat het werkelijke motief van Sunscreen om onder de transactie uit te komen niet is gelegen in de AOC Conditions, maar in de Covid-19 crisis, in het bijzonder in de gevolgen die die crisis heeft op de resultaten van de onderneming (Sunweb) en op de houding van de aandeelhouders (met name Triton) ten aanzien van de overname van een onderneming in een branche die heel hard door de Covid-19 crisis getroffen is en waarvan op dit moment onzeker is wanneer zich dat herstelt. Wat hiervan zij, in dit kort geding kunnen – met name gezien de Covid-19 crisis – de gevolgen niet worden overzien van een afgedwongen overname voor de continuïteit van de gecombineerde onderneming Corendon/Sunweb (en in het bijzonder voor de werkgelegenheid, de verplichtingen jegens klanten en toeleveranciers etc.) die, terwijl het financieel al slecht gaat, (indirect) een aanzienlijke extra schuldenlast te dragen krijgt.’
De Rechtbank vraagt zich openlijk af of de juridische argumenten die door Sunweb zijn aangevoerd (het niet voldaan zijn aan de opschortende voorwaarden) wel de echte argumenten van Sunweb zijn om af te zien van de deal. Om vervolgens zelfs te concluderen dat die werkelijke motieven wel degelijk hout zouden kunnen snijden.
Onderhandelen of hoger beroep?
De Rechtbank overweegt nog wel dat Sunweb zich niet zomaar van de deal kan onttrekken en dat het voor de hand ligt dat partijen samen afwijkende afspraken zouden moeten maken. Partijen wordt op het hart gedrukt dat zij terug naar de onderhandelingstafel gaan. Saillant detail is dat de Rechtbank in hetzelfde vonnis overweegt dat Corendon dat heeft willen doen, maar dat juist Sunweb de partij is geweest die dat steeds heeft geweigerd. Corendon is bepaald niet gelukkig met de uitspraak en heeft begrijpelijkerwijs aangekondigd in hoger beroep te gaan.
Deze rechtszaak raakt een principiële vraag die zeker niet alleen binnen de reisbranche speelt. In alle branches die nu geraakt worden door de corona crisis rijst de vraag wie het risico draagt van de schade veroorzaakt door de pandemie. De kortgedingrechter maakt er in dit geval een belangenafweging van, zelfs als partijen – voorafgaand aan de onvoorziene omstandigheid- uitdrukkelijk afspreken dat de overeenkomst in beton is gegoten en niet kan worden ontbonden
Afspraak is afspraak? In tijden van corona niet helemaal.