Eerder informeerden wij u over de voorwaarden van de NOW 1.0. Het kabinet heeft eind mei bekendgemaakt dat de NOW-regeling met vier maanden wordt verlengd. Op 23 juni jl. heeft het kabinet de NOW 2.0-regeling gepubliceerd en vanaf maandag 6 juli is de regeling aan te vragen. In dit artikel behandelen wij de belangrijke wijzigingen en vragen die daarmee zijn gemoeid.
Bekijk ook het interview met Jan Meijer, Manager Arbeids- en Ontslagrecht bij het UWV. Samen met Pieter van den Brink ging hij in gesprek over de bevindingen van het UWV over de NOW 2.0. Hoe voert het UWV de NOW 1.0 en 2.0 uit? Wat zijn de belangrijkste bevindingen over de NOW 2.0? Hoe werkt het bonusverbod en is hier een richtlijn voor? En waarom is er aan het begin van de coronacrisis niet gekozen voor werktijdverkorting? Bekijk het interview hieronder.
Hoe ziet de verlenging van de NOW-regeling er op hoofdlijnen uit?
- NOW wordt met vier maanden verlengd
- Dezelfde systematiek als NOW 1.0, met enkele wijzigingen
- "Ontslagboete" van 150% naar 100%
- Geen dividend- en bonusuitkering en inkoop eigen aandelen
- Inspanningsverplichting werkgever voor scholing
- Forfaitaire opslag werkgeverslasten van 30% naar 40%
- Totale kosten NOW 2.0: circa EUR 12,7 miljard
Het doel van de NOW blijft ongewijzigd: het voor werkgevers met een terugval in de omzet van ten minste 20% mogelijk te maken zoveel mogelijk werknemers in dienst te houden. Met andere woorden: werkgelegenheid en inkomens beschermen.
Over welke periode komt een werkgever in aanmerking voor een tegemoetkoming in de loonkosten onder NOW 2.0?
Met het oog op het aflopen van de NOW 1.0 per 31 mei 2020, heeft het kabinet besloten de NOW-regeling met vier maanden te verlengen.
De tegemoetkoming ziet op de loonkosten over de periode juni, juli, augustus en september 2020. Bij de berekening van het voorschot op de subsidie werd onder de NOW 1.0 gebruik gemaakt van de loonsom over de maand januari 2020. Onder de NOW 2.0 zal gebruik worden gemaakt van de loonsom over de maand maart 2020. Bij de definitieve vaststelling van de NOW 2.0-subsidie wordt de loonsom van maart 2020 vergeleken met de loonsom over de periode juni-juli-augustus-september 2020.
Wanneer kunnen werkgevers een aanvraag voor NOW 2.0 doen?
Het kabinet geeft aan dat zij streeft naar openstelling van het tweede aanvraagtijdvak per 6 juli 2020.
Over welke periode wordt de omzetdaling onder de NOW 2.0 vastgesteld?
Werkgevers die te maken hebben met tenminste 20% verwacht omzetverlies, kunnen bij UWV een tegemoetkoming voor deze periode aanvragen ter hoogte van maximaal 90% van de loonsom, gerelateerd aan het omzetverlies. Dit was onder de NOW 1.0 ook het geval. De omzetdaling onder de NOW 2.0 wordt vastgesteld over een viermaandsperiode die start op 1 juni, 1 juli of 1 augustus 2020.
Een werkgever die gebruik heeft gemaakt van de NOW 1.0, dient rekening te houden met de eis dat de viermaandsperiode van de NOW 2.0 aansluit op de driemaandsperiode van de NOW 1.0. Als u bijvoorbeeld bij de aanvraag voor de NOW 1.0 gebruik hebt gemaakt van de driemaandsperiode startend op 1 maart 2020, dient de viermaandsperiode voor de NOW 2.0 te starten op 1 juni 2020.
Voorts dient rekening te worden gehouden dat voor zowel de NOW 1.0 als de NOW 2.0 geldt dat subsidies die werkgevers in het kader van de coronacrisis ontvangen als omzet meetellen. Dit geldt bijvoorbeeld voor de Tegemoetkoming Vaste Lasten. Onder omzet wordt in de regeling niet verstaan de subsidie die de werkgever ontvangt op grond van de NOW 1.0-regeling.
Tot wanneer kunnen werkgevers NOW 2.0 aanvragen?
Werkgevers kunnen tot en met 31 augustus 2020 een aanvraag voor de NOW 2.0 doen. Om overlap van het aanvraag- en vaststellingsproces tussen de NOW 1.0 en NOW 2.0-regeling te voorkomen, kan een definitieve vaststelling van de NOW 1.0 subsidie worden aangevraagd vanaf 7 oktober 2020. Vanaf 15 november kan om definitieve vaststelling van de NOW 2.0 subsidie worden verzocht.
Hoe werkt de verplichting om geen bedrijfseconomisch ontslag aan te vragen gedurende de periode van looncompensatie?
Een werkgever mag geen aanvragen tot ontslag wegens bedrijfseconomische redenen indienen gedurende de periode waarover hij de tegemoetkoming van de NOW ontvangt.
Bij de aanvraag voor de NOW 1.0 committeerde de werkgever in de periode van 18 maart tot en met 31 mei 2020 bij UWV geen verzoek te doen om toestemming te krijgen voor opzegging van de arbeidsovereenkomst wegens bedrijfseconomische redenen. Indien toch ontslag is aangevraagd en deze aanvraag niet (of niet tijdig) is ingetrokken, wordt bij de vaststelling van de subsidie van de NOW 1.0 een correctie doorgevoerd. Bij de vaststelling van de subsidie wordt vastgesteld wat het loon is van de werknemers voor wie ontslag is aangevraagd. Dit loon plus een verhoging van 50% (de ‘boete’) wordt in mindering gebracht op de subsidie. De subsidie wordt dus met 150% van het loon van de ontslagen werknemers verminderd.
De NOW 2.0 kent een vergelijkbare ‘boeteregeling’, zij het dat de hoogte van de boete is gewijzigd. Bij de definitieve vaststelling van de NOW 2.0 subsidie zal de subsidie niet langer voor 150%, maar voor 100% worden gecorrigeerd met de hoogte van de loonsom van de werknemers waarvoor ontslag om bedrijfseconomische redenen is aangevraagd. Het gaat hierbij om ontslagaanvragen die in de periode 1 juni t/m 30 september 2020 worden
ingediend. Daarnaast wordt het totale subsidiebedrag met 5% verminderd als de werkgever in dezelfde periode één of meerdere meldingen als bedoeld in de WMCO doet én gedurende het subsidietijdvak voor 20 of meer werknemers ontslag om bedrijfseconomische redenen aanvraagt.
Hierbij merken wij op dat het onder de NOW 2.0 nog steeds mogelijk is, dat willen zeggen ‘boetevrij’, werknemers te ontslaan op andere gronden dan bedrijfseconomische (bv. disfunctioneren of verwijtbaar handelen) en met wederzijds goedvinden.
Als werkgevers toch gaan reorganiseren, gelden dan de huidige ontslagregels?
De huidige ontslagbescherming van werknemers blijft uiteraard bestaan. Het kabinet gaat niets aanpassen aan bestaande regelgeving rondom ontslagbescherming bij bedrijfseconomisch ontslag, zoals bijvoorbeeld ten aanzien van de preventieve ontslagtoets bij UWV of de regels ten aanzien van de transitievergoeding of opzegtermijn.
Overweegt een werkgever collectief ontslag (20 of meer werknemers) door te voeren, dan geldt dat werkgevers, om in aanmerking te komen voor de NOW 2.0, moeten verklaren dat zij gedurende een periode van vier weken zullen overleggen met vakbonden over de voorgenomen ontslagen en de aanvraag voor ontslag niet eerder zullen indienen dan vier weken nadat de WMCO-melding (Wet Melding Collectief Ontslag) aan de belanghebbende vakbonden is gedaan. Dit is overwegend in lijn met de reeds bestaande verplichting op grond van de Wet Melding Collectief Ontslag om bij een ontslag van 20 of meer werknemers een melding te doen bij de vakbond en het UWV, zij het dat een werkgever niet vier weken hoeft te wachten alvorens de ontslagaanvraag in te dienen.
Mogen werkgevers over het jaar 2020 dividend en/of bonussen uitkeren en eigen aandelen inkopen?
Nee. De NOW 2.0 voorziet in een nieuwe, aanvullende voorwaarde op grond waarvan bedrijven die een subsidiebedrag ontvangen waarvoor een accountantsverklaring vereist is geen dividend of bonussen mogen uitkeren of eigen aandelen inkopen over 2020. Een accountantsverklaring is verplicht voor (i) werkgevers die een voorschot hebben ontvangen van EUR 100.000 of meer en voor werkgevers (ii) die een definitieve subsidie ontvangen van EUR 125.000 of meer. Bij deze bedragen wordt gekeken naar het subsidiebedrag per concern, of als er geen concern is, de rechtspersoon of natuurlijke persoon.
De voorwaarde om geen dividend of bonussen te mogen uitkeren en eigen aandelen te mogen inkopen geldt tot en met de aandeelhoudersvergadering in 2021 waarin de jaarrekening wordt vastgesteld en geldt ook voor bedrijven zonder aandeelhoudersvergadering, zoals bijvoorbeeld coöperaties.
Indien gebruik wordt gemaakt van een gebroken boekjaar, geldt de verplichting om o.a. geen dividend uit te keren voor het boekjaar waarin de maanden juni, juli, augustus en september 2020 valt. Indien er twee boekjaren in die periode vallen, geldt de verplichting voor beide boekjaren.
Mogen werkgevers op grond van de NOW 2.0 wel bonussen aan reguliere werknemers uitkeren?
Ja. De voorwaarde om over het jaar 2020 geen bonussen uit te keren geldt voor het bestuur en de directie. Werkgevers mogen aan het reguliere personeel derhalve gewoon bonussen uitkeren.
Legt de NOW 2.0 een verplichting op aan werkgevers om scholing aan werknemers aan te bieden?
De NOW 2.0 verplicht werkgevers om hun werknemers te stimuleren om deel te nemen aan een ontwikkeladvies of aan scholing te doen. Deze verplichting is een inspanningsverplichting. Heeft de werkgever voldoende inspanningen geleverd, maar kiest de werknemer ervoor zich niet te laten bij- of omscholen, dan heeft dit geen gevolgen voor de werkgever.
Blijft de forfaitaire opslag voor werkgeverslasten (pensioenpremie, vakantiebijslag, etc) gehandhaafd?
Het subsidiebedrag is gebaseerd op de loonsom. Voor de berekening van de loonsom wordt uitgegaan van het sociale verzekeringsloon. Aanvullende lasten en kosten, zoals bijvoorbeeld werkgeverspremies en werknemersbijdragen aan pensioen, worden gecompenseerd. In NOW 1.0 is gekozen voor een forfaitaire opslag van 30% voor werkgeverslasten. In NOW 2.0 verhoogt het kabinet deze forfaitaire toeslag van 30% naar 40%.
Wordt er in de NOW 2.0 extra aandacht besteed aan seizoensbedrijven?
Nee. Werkgevers die vanwege een seizoenspatroon of andere reden een te lage en niet-representatieve loonsom in januari hadden ten opzichte van de subsidieperiode maart tot en met mei worden over het eerste subsidietijdvak van de NOW extra gecompenseerd.
Anders dan in de NOW 1.0-regeling is in de NOW 2.0-regeling geen aparte regeling opgenomen voor seizoensbedrijven of andere werkgevers met een hogere loonsom in de meetperiode dan in de referentieperiode, zoals nieuw gestarte bedrijven en bedrijven die door overname zijn gegroeid. Een dergelijke regeling is minder noodzakelijk; omdat de referentieloonsom van januari naar maart verschuift.
Hoe ziet de compensatie voor (seizoens)bedrijven er onder de NOW 1.0 uit?
Werkgevers komen in aanmerking voor de extra compensatie als de loonsom van maart tot en met mei 2020 hoger is dan drie maal de loonsom in januari 2020. Is aan deze voorwaarde voldaan, dan wordt de loonsom van maart tot en met mei 2020 als uitgangspunt genomen voor de berekening van de hoogte van de definitieve subsidie voor de NOW 1.0 subsidie. De loonsommen van april en mei 2020 worden vervolgens gemaximeerd op de loonsom van maart 2020.
Geldt deze extra compensatie alleen voor seizoensbedrijven?
Nee. De extra compensatie geldt voor alle werkgevers met een loonsom over maart tot en met mei 2020 die drie maal hoger is dan de loonsom in januari 2020.
