Wat kost een juridische procedure?

Een Nederlandse rechtbank vraagt geld voor de behandeling van een rechtszaak. Dit heet ‘griffierecht’ en is in feite het toegangskaartje tot een rechter. Een eisende of verzoekende partij moet altijd griffierecht betalen. De tegenpartij hoeft dat niet altijd. U kunt uzelf bijvoorbeeld gratis verdedigen bij de kantonrechter en in een kort geding.

Het griffierecht is verschillend per zaak. De kosten zijn afhankelijk van drie aspecten:
1) Bent u een rechtspersoon (bijvoorbeeld een besloten vennootschap) of een particulier (natuurlijk persoon)?
2) Hoe hoog is de vordering die de rechtbank moet beoordelen?
3) Welke rechter behandelt uw zaak?

Bepaalde onderwerpen, bijvoorbeeld huur, arbeidsrecht en vorderingen van onder de 25.000 euro, worden door de kantonrechter behandeld. Het griffierecht daarvoor is lager dan bij de ‘gewone’ rechter. In de tarieftabellen die online beschikbaar zijn, is zichtbaar wat per type rechter de kosten zijn. In 2020 komt dat bij een conflict tussen bedrijven neer op minimaal 499 euro en dat loopt al snel op tot 996 euro of 2042 euro exclusief btw.

Om een procedure te starten, is vaak een gerechtsdeurwaarder nodig. Een deurwaarder is een ‘openbaar ambtenaar’ die wettelijke taken heeft. Eén van die taken is het bezorgen van officiële stukken zoals dagvaardingen. Als een dagvaarding niet door een deurwaarder bezorgd is, kan een rechtbank besluiten om een zaak niet in behandeling te nemen. Daarom wordt bij dagvaardingszaken vrijwel altijd een deurwaarder ingeschakeld.

Voor de wettelijke taken van een gerechtsdeurwaarder zijn vaste bedragen vastgesteld in het Besluit tarieven ambtshandelingen gerechtsdeurwaarders. Een gerechtsdeurwaarder kan echter extra kosten rekenen als hij een spoedopdracht krijgt of grote stukken moet uitprinten. In 2020 kost het uitbrengen van een dagvaarding tenminste 100,80 euro inclusief btw. Daar komen meestal nog kosten bij voor het nalopen van de adresgegevens en soms ook het uitprinten van de stukken.

Advocaatkosten zijn afhankelijk van de procedure die gevoerd wordt. Een advocaat heeft een verplichting om te bekijken of een oplossing zonder procedure mogelijk is. In veel zaken zal een advocaat daarom eerst met de tegenpartij schrijven of bellen voordat het tot een procedure komt. Als het toch tot een procedure komt, zijn daarvoor schriftelijke stukken nodig. Om de zaak te starten, is dat een dagvaarding of verzoekschrift. Om verdediging te voeren, is dat een conclusie van antwoord of verweerschrift. De kosten om die stukken te schrijven, verschillen enorm. Bij een zaak waarin een dagvaarding zeventig pagina’s telt, zijn de advocaatkosten hoger dan bij een zaak waarin er slechts een dagvaarding van een paar kantjes ligt.